Paarden zijn vluchtdieren. Het is dus van het grootste belang dat ze gevaar ruim van tevoren kunnen zien en horen aankomen. Door de stand van de ogen in de schedel kunnen paarden bijna 360 graden om zich heen kijken. Er zijn maar twee kleine blinde vlekken. De ene dode hoek bevindt zich vlak voor het paard en de andere vlak achter hem. Dit verklaart waarom een paard kan schrikken als je plotseling je hand vlak voor hem opsteekt.
Wat ziet een paard
In het dierenrijk is het paardenoog een van de grootste. Groter dan die van bijvoorbeeld een olifant of walvis. Het paard kan goed in het duister zien. Dit komt door een sterk lichtgevoelige laag (tapetum lucidum). Dit laagje weerkaatst het licht op het netvlies.
Het paard kan geen diepte zien zoals de mens. Dit komt door de stand van de ogen aan de zijkant van het hoofd. Een paard ziet wat wij zien als we één oog sluiten. Het ziet veel minder details dan de mens, maar ziet beweging wel veel sneller dan wij. Het paard kan wel driedimensionaal zien als het naar voren kijkt.
Paarden zien kleuren niet zoals wij. Ze zijn dichromatisch. Lang werd gedacht dat ze kleurenblind waren. Maar uit onderzoek is gebleken dat ze het best reageren op de kleuren geel, groen en blauw en het minst op rood.
Hoe ziet een paard een hindernis?
Het paard ziet tot ongeveer 1.80 meter vlak voor zich niets. Geen fijne gedachte als je spring- of crossruiter bent. Paarden zien de hindernis tot een bepaalde afstand en springen er dan op gevoel overheen. Sommige paarden draaien hun hoofd wat zodat ze de hindernis nog wel wat blijven zien. Een paard wat in de dressuur (te diep) rond wordt gereden ziet daarentegen alleen het zand. En dat verklaart voor een deel hun schrikreactie als er ineens iets beweegt.
Anatomie van het oog
In een beschermde holte van de schedel ligt het oog, het is een met vocht gevulde bol.
De buitenste laag is het hoornvlies en het gekleurde gedeelte de iris. De grote van de iris bepaalt hoeveel licht er in het oog komt. Hoe feller het licht des te kleiner de pupil. Dit werkt dus net als bij de mens. De lens ligt achter de pupil. Deze projecteert het beeld op de retina, waarna het door middel van zenuwimpulsen wordt doorgegeven aan de hersenen.
Aandoeningen aan het paardenoog.
Ook het paardenoog kan afwijkingen gaan vertonen. Heeft je paard een vies oog, zijn de slijmvliezen dik en rood dan kan dit op een ontsteking wijzen (conjuncvitus). Wacht dan niet te lang om advies van de dierenarts te vragen. Als er geen verdere beschadigingen zijn dan kan dit behandeld worden met antibioticum druppels.
Het is verstandig om een vliegenmasker op te doen als je paard op de wei staat om verdere irritatie door vliegen of zand te voorkomen.
Maanblindheid
Maanblindheid ontstaat door een ontsteking van het vaatvlies, het straallichaam en de iris. Het is meestal aan één oog, en voor het paard erg pijnlijk. Wat precies maanblindheid veroorzaakt is niet helemaal zeker. Er worden diverse oorzaken genoemd. Bacteriën, virussen, trauma’s of parasieten zouden een oorzaak kunnen zijn. Als de schade te groot wordt kan het blindheid veroorzaken. Maanblindheid kan behandeld worden met medicatie en pijnstillers. Maar de kans dat het probleem terugkeert is groot.
Trauma
Behalve bovengenoemde aandoeningen is er dan ook nog trauma van buiten af. Ja paard stoot zijn hoofd ergens aan en heeft een wond(je) rondom het oog. In principe dient elk letsel rondom het oog direct door een dierenarts te worden beoordeeld. Zeker als het open wonden betreft. Neem contact op met je dierenarts en overleg wat de juiste actie is.
Wil je meer weten over sportmassage?
Lees dan een van mijn andere kennisartikelen of maak een afspraak voor een behandeling.